Mobil teknolojinin gelişmesi ile birlikte artan akıllı telefon ve tablet kullanımı oranları her geçen gün, gerek masaüstü gerek dizüstü bilgisayar kullanımının geri planda kalmasına sebep olmakta. Son dört yıldır öneride bulunduğum ve sonuncusunu geçtiğimiz sene hazırladığım tavsiye bilgisayar programları listesinin yerini artık tavsiye mobil uygulamalar listesinin almasının zamanıdır diye düşünüyorum. (Not: Tavsiye Bilgisayar Programları’2012 yazıma buraya tıklayarak erişebilirsiniz.)
Bu liste kişisel cihazımda kullandığım ve tavsiye ettiğim mobil uygulamalara / programlara yönelik bir çalışmadır. Bahsi geçen uygulamalara pek çok alternatif bulunmakla birlikte optimum kullanım (kullanım kolaylığı, işgörürlük, güvenilirlik, popülarite vb.) açısından hazırlanmış bir derlemedir. Yazıyı hazırlarken mümkün olduğunca basit bir dil ile aktarım yapmaya çalıştım; yine de konuyla ilgili ek destek almak için bilgi@engindergi.com adresine e-posta gönderecek olursanız elimden geldiğince yardımcı olmaya çalışırım.
Günümüz akıllı telefon ve tabletlerinde kullanılan temel mobil yazılımlar:
IOS: Tüm Apple ürünlerinde (iPhone, iPad vs.) kullanılan iPhone Operation System [iPhone İşletim Sistemi], doğduktan 3 yıl sonra (2010 yılı) başharflerin kısaltması ile tescil ettirerek IOS şeklinde anılmaya başladı.
Android: Open Handset Alliance (Google, Asus, Samsung, HTC, LG, Sony Ericsson, Acer, Alcatel, Dell, Sharp, Toshiba, Intel, nVidia vs.) ve özgür yazılım topluluğu tarafından geliştirilen, mobil cihaz ve cep telefonları için geliştirilen Linux tabanlı, açık kaynak kodlu bir mobil işletim sistemidir. Ülkemizde yaygın olarak kullanılan Samsung ve HTC başta olmak üzere pek çok marka Android işletim sistemini kullanmaktadır.
BBOS: BlackBerry Operation System [Blackberry İşletim Sistemi]’in kısaltması olan BBOS yazılımı BlackBerry cihazlarda kullanılmaktadır.
Windows Phone: Microsoft firmasının mobil cihazlar için hazırladığı Windows versiyonudur ve büyük bir satın alım ardından Microsoft’un sahibi olduğu Nokia cihazlarda kullanılmaktadır. Başlangıçta Windows Mobile olarak anılan sistem 7. versiyonundan itibaren (2010 yılı) Windows Phone olarak anılmaya başlamıştır.
Not: Firmalar arasındaki anlaşmalara bağlı olarak Windows Phone kullanan HTC ve Samsung cihazlar mevcut olduğu gibi piyasaya Android kullanan Nokia cihazlar da sürülmesi mümkündür (çalışmalar vardı fakat Microsoft Nokia’yı satın aldıktan sonra durduruldu.); lakin istisnalar haricinde temel olarak ilgili cihazlarda kullanılan işletim sistemleri bahsedildiği şekildedir.
Her program ilgili platforma uygun uygulama (application) çıkarmalıdır. Örneğin IOS için yazılmış Facebook uygulaması sadece IOS’ta çalışır, Android için Facebook uygulamasının farklı bir versiyonu hazırlanmak zorundadır. (Aynı, bilgisayar programların MacOS, Windows ve Linux versiyonlarının olması gerektiği gibi.)
Kasım 2013 itibari ile dünya çapında mobil işletim sistemi kullanım oranları yaklaşık olarak şu şekildedir:
Andorid %52, IOS %40, BBOS %4, Windows Phone %3
Facebook: Facebook bir sosyal medya aracı olmanın ötesine geçeli çok oldu; pek çok kişinin teknoloji kullanım sebebi haline geldi. Kapsamlı çalışmalarıyla daha pek çok ezber bozacağına da şüphe yok.
Twitter: Bana kalırsa Twitter’ın yıldızı gerçek anlamda mobil teknoloji ile birlikte parladı. Twitter’ın içine girmeden oradaki ortamı başka bir kıyas ile anlatmak ve ortamı aktarmak mümkün değil, kimine çok boş gelir kiminin de eli ayağıdır, diğer tüm uygulamalardan daha fazla kullanır. Şahsen Twitter’ı Facebook’tan daha çok seviyorum. (Ek: Keşke foto filtresi ve Vine olayına hiç girmeselerdi. Twitter yalın haliyle iyi.)
Foursquare (4sq): Temel anlamda bir yer bildirim programı olan 4sq, evden işe – işten ev bir hayatınız varsa pek işinize yaramayacaktır lakin sık seyahat ediyor ve yeni yerler keşfetmeyi seviyorsanız kullanmanız tavsiye edilir.
Instagram (ig): Fotoğraf paylaşım ağı ig, bir anda büyüyen ve Facebook tarafından satın alınan bir uygulama. Çektiğiniz fotoğrafları çeşitli filtreler kullanarak paylaşmanıza olanak tanıyor. (Ek: Keşke Twitter foto filtresi olayına girince Vine’a rakip olarak video özelliği eklemeseydi de çizgisini korusaydı.)
Whatsapp Messenger: Mobil cihazlar arasında ücretsiz mesajlaşma, fotoğraf paylaşımı vb. hizmetler sunan Whatsapp, ardından gelen tüm alternatiflerine rağmen kullanım kolaylığı ve yaygınlığı ile liderliği kimseye bırakmıyor. Sonrasında çıkan Kik, KakaoTalk, ChatOn, MessageMe, Line, WeChat vb. uygulamalara hiç gerek yok, sadece Whatsapp size yeter. Şuan itibariyle programın tek eksiği sadece mobil platformlarda çalışıyor olması.
Skype: Bilgisayarda yazılı, sesli ve görüntülü sohbet imkanı veren Skype’ın mobil versiyonu her ne kadar hantal olup bazı cihazları yorsa da oldukça kaliteli ve hala gözde bir program. Eğer Skype kullanımı ile ilgili cihazınızda sıkıntı yaşıyorsanız sesli iletişim için Viber, görüntülü iletişim içinse Tango işinizi görecektir.
Google+ ve Hangouts: Aslına bakarsanız şuana kadar saymış olduğumuz programların tüm yaptıklarını Google Plus aracılığı ile yapmak da mümkün. Keşke herkes Google Plus kullansa, paylaşım verimliliği daha da artardı diye düşünüyorum. Lakin popülarite farklı bir olgu.
Clean Master: Bilgisayarda kullanmak üzere tavsiye ettiğim CCleaner isimli programın mobil versiyonu olarak tanımlayabiliriz. Cihazınızdaki gereksiz/kalıntı dosyaların silinmesi, cihazın hızlandırılması, uygulama kaldırma vb. pek çok işi kolaylıkla yapmanızı sağlayan faydalı bir uygulama.
Evernote: Hemen hemen her telefon kendi not tutma uygulamasını barındırmakta, lakin Evernote tüm cihazlar arasında senkronize çalışabilen yazılı, sesli, görüntülü not tutmaya olanak sağlayan, etiketleme vb. özellikler sunan Google hesabınızla direkt oturum açarak kullanabileceğiniz güzel bir not defteri uygulaması.
Dropbox: En beğendiğim sanal depolama alanı uygulaması. Alternatif olarak Google Drive, Sky Drive, iCloud vb. mevcut olsa da en çok tecrübeye sahip olan, kullanımı kolay ve tüm cihaz ve işletim sistemleri ile senkronize çalışan Dropbox’ı kullanmanız tavsiye edilir.
CamScanner: Belge ve fotoğrafları cihazınızın kamerası yardımıyla sanki tarayıcıya sokmuş gibi taramanıza imkan sağlayan ve dosyayı ister jpg ister pdf olarak size oluşturan harika bir uygulama.
Google Goggles: Google’ın görüntü tanıma uygulaması Goggles oldukça ilginizi çekecek. Arama motorunda çektiğiniz fotoğraf ile arama yapmanızı sağlıyor. Örneğin; bir tablonun fotoğrafını çekip o tablo hakkında bilgi sahibi olabilir veya herhangi bir ürünün barkodunun fotoğrafını çekip hakkında araştırma yapabilirsiniz.
CIA (free caller id): Uygulamaya katılanlar sayesinde sağlam bir veri tabanına sahip olan uygulama ile sizi arayan yabancı numaraların kime ait olduğunu öğrenmeyi mümkün kılıyor. Tavsiyem uygulamayı yüklerken ilk aşamada ‘evet’ dedikten sonra ikinci aşamada ‘bunu atla’yı işaretleyerek rehberinizi sistemle paylaşmamanız yönünde olacaktır.
TuneIn Radio: Tüm radyo kanallarını bir arada bulup kendi listenizi oluşturabileceğiniz kapsamlı bir radyo kanalı uygulaması.